Bir işçi 'savunma almadan' işten çıkarılabilir mi? İşten Çıkarılama Nedenleri

Bir işçi 'savunma almadan' işten çıkarılabilir mi?

'İşten çıkarma', İş Kanunu'ndaki adı ile 'iş sözleşmesinin feshinde' usul nasıl olmalıdır? Mevzuatta, işten çıkarma işleminde uyulması gereken bir çok husus vardır. Bir çok işletmede bu hususlara dikkat edilmemektedir.   Peki iş sözleşmesinin feshinde usul nasıldır?   Öncelikle, işveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.   Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez.   Ancak, işverenin 4857 sayılı İş Kanununun 25’inci maddenin (II) numaralı bendi şartlarına uygun fesih hakkı saklıdır. İş Kanunu'nda, işverenlere işçinin Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller nedeniyle iş sözleşmesini (haklı nedenle ve derhal) sona erdirme hakkı 25/2. madde kapsamında tanınmaktadır.     Bu fesih türü sonucunda işçi herhangi bir tazminata hak kazanamayacağı gibi iş güvencesi hükümlerinden ve işsizlik ödeneğinden de yararlanamamaktadır.     Yasaya göre bu haller şöyledir: II- Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri: a) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu ileri sürerek yahut gerçeğe uygun olmayan bilgiler veya sözler söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.   b) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi veya davranışlarda bulunması yahut işveren hakkında şeref ve haysiyet kırıcı asılsız ihbar ve isnatlarda bulunması.   c) İşçinin işverenin başka bir işçisine cinsel tacizde bulunması.   d) İşçinin işverene yahut onun ailesi üyelerinden birine yahut işverenin başka işçisine sataşması veya 84 üncü maddeye aykırı hareket etmesi.   e) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması.   f) İşçinin, işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.   g) İşçinin işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın ardı ardına iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.   h) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.   ı) İşçinin kendi isteği veya savsaması yüzünden işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, işyerinin malı olan veya malı olmayıp da eli altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek derecede hasara ve kayba uğratması.   İŞVEREN İŞTEN ÇIKARMAK İSTEDİĞİ İŞÇİYE ÖNCEDEN HABER VERMEK ZORUNDA MIDIR?   İşveren işçiyi işten çıkarmak istediğinde, işçiye önceden durumu bildirmelidir.   İşverenin, işçinin hizmet süresi 6 aydan az ise 2 hafta, 6 ay-1,5 yıl arasında ise 4 hafta, 1,5 yıl-3 yıl arasında ise 6 hafta ve 3 yıldan fazla ise 8 hafta önce, işçiyi işten çıkaracağını işçiye bildirmesi gerekmektedir.   Bildirim şartına uymayan taraf, bildirim süresine ilişkin ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.   NOT: 5510 Sayılı Kanunun ek 3. maddesi uyarınca ilave ödenek alamayan tabip ve diş tabiplerinden ilgili mevzuata göre uzman olanlara 17000*0,146061=2.483 TL Uzman olmayanlardan tabip ve diş tabiplerine ise 13000*0,146061= 1.898 TL tutarda her ay emekli maaşlarıyla birlikte ilave ödeme yapılacaktır: